| Atoms, the smallest particles of matter that retain the properties of the matter, are made of protons, electrons, and neutrons. |
Atomi, najmanje čestice materije koje nose njene osobine, su sastavljeni od protona, elektrona i neutrona. |
| Protons have a positive charge, Electrons have a negative charge that cancels the proton's positive charge. |
Protoni imaju pozitivno naelektrisanje, dok elektroni imaju negativno naelektrisanje koje poništava pozitivan naboj protona. |
| Neutrons are particles that are similar to a proton but have a neutral charge. |
Neutroni su čestice slične protonima, ali nemaju naelektrisanje. |
| There are no differences between positive and negative charges except that particles with the same charge repel each other and particles with opposite charges attract each other. |
Između pozitivnog i negativnog naelektrisanja nema razlike, s tim da se čestice sa istim naelektrisanjem odbijaju, a čestice sa suprotnim naelektrisanjem privlače. |
| If a solitary positive proton and negative electron are placed near each other they will come together to form a hydrogen atom. |
Ako se usamljeni pozitivno naelektrisan proton i negativno naelektrisan elektron postave blizu jedan drugog, oni će se spojiti u atom vodonika. |
| This repulsion and attraction (force between stationary charged particles) is known as the Electrostatic Force and extends theoretically to infinity, but is diluted as the distance between particles increases. |
Ovo odbijanje i privlačenje (sila između nepokretnih naelektrisanih čestica) je poznato kao elektrostatička sila, i teoretski ima beskonačan domet, ali ta sila opada sa povećanjem udaljenosti između čestica. |
| When an atom has one or more missing electrons it is left with a positive charge, and when an atom has at least one extra electron it has a negative charge. |
Kad u atomu nedostaje jedan ili više negativnih elektrona, atom je pozitivno naelektrisan, a ako ima jedan ili više elektrona viška, onda je negativno naelektrisan. |
| Having a positive or a negative charge makes an atom an ion. |
Atom koji je pozitivno ili negativno naelektrisan naziva se jon. |
| Atoms only gain and lose protons and neutrons through fusion, fission, and radioactive decay. |
Atomi mogu dobiti ili izgubiti protone i neutrone samo kroz procese fuzije, fisije i radioaktivnog raspada. |
| Although atoms are made of many particles and objects are made of many atoms, they behave similarly to charged particles in terms of how they repel and attract. |
Iako su atomi izgrađeni od mnoštva čestica, a objekti od mnoštva atoma, oni se ponašaju slično kao naelektrisane čestice kad je riječ o odbijanju i privlačenju. |
| In an atom the protons and neutrons combine to form a tightly bound nucleus. |
Protoni i neutroni se kombinuju i formiraju čvrsto vezano atomsko jezgro. |
| This nucleus is surrounded by a vast cloud of electrons circling it at a distance but held near the protons by electromagnetic attraction (the electrostatic force discussed earlier). |
Atomsko jezgro je okruženo ogromnim oblakom elektrona, koji kruže na određenom rastojanju, a blizu protona ih drži elektromagnetna privlačna sila (elektrostatička sila koja je spomenuta ranije). |
| The cloud exists as a series of overlapping shells / bands in which the inner valence bands are filled with electrons and are tightly bound to the atom. |
Oblak postoji kao niz omotača / traka koje se međusobno preklapaju, od kojih su unutrašnje, valentne trake popunjene elektronima i čvrsto vezane za atom. |
| The outer conduction bands contain no electrons except those that have accelerated to the conduction bands by gaining energy. |
Spoljašnje provodne trake sadrže samo one elektrone koji su, dobijanjem energije, ubrzali u provodne trake. |
| With enough energy an electron will escape an atom (compare with the escape velocity of a space rocket). |
Uz dovoljno energije, elektron će pobeći iz atoma (što se može porediti sa brzinom bekstva svemirske rakete). |
| When an electron in the conduction band decelerates and falls to another conduction band or the valence band a photon is emitted. |
Kada elektron u provodnim trakama uspori i padne u neku drugu provodnu ili valentnu traku, dolazi do emisije fotona. |
| This is known as the photoelectric effect. |
Ova pojava je poznata kao fotoelektrični efekat. |
