A novel is a long, fictional narrative which describes intimate human experiences. |
Romani është një tregim i gjatë i trilluar që përshkruan eksperienca njerëzore intime. |
The novel in the modern era usually makes use of a literary prose style. |
Romani në epokën moderne zakonisht vë në përdorim stilin letrar të prozës. |
The development of the prose novel at this time was encouraged by innovations in printing, and the introduction of cheap paper in the 15th century. |
Zhvillimi i romanit në prozë në këtë periudhë u inkurajua nga inovacionet në shtypshkrim, dhe me futjen e letrës me kosto të ulët në shekullin e 15të |
The present English (and Spanish) word for a long work of prose fiction derives from the Italian novella for "new", "news", or "short story of something new", itself from the Latin novella, a singular noun use of the neuter plural of novellus, diminutive of novus, meaning "new". |
Fjala që përdoret aktualisht në anglisht (dhe Spanjisht) për një vepër të gjatë të prozës letrare ka prejardhjen nga novela në italisht që i referohet "të re" "lajm", ose "histori e shkurtër e diçkaje të re", pra nga novela në latinisht, përdorimi i një emri në njëjës nga shumësi asnjëanës i novellus, zvogëlues i novus, që do të thotë "i ri". |
Most European languages use the word "romance" (as in French, Dutch, Russian, Slovene, Serbo-Croatian, Romanian, Danish, Swedish and Norwegian "roman"; Finnish "romaani"; German "Roman"; Portuguese "romance" and Italian "romanzo") for extended narratives. |
Shumica e gjuhëve evropiane përdorin fjalën "romance" (si në frëngjisht, gjermanisht, rusisht, sllovenisht, serbo-kroatisht, rumanisht, në gjuhën daneze, suedisht dhe si "roman" në norvegjisht; "romaani" në gjuhën finlandeze; "Roman" në gjermanisht; "romance" në portugalisht dhe "romanzo" në italisht) për rrëfime të gjata. |
A fictional narrative |
Një rrëfim letrar. |
Fictionality is most commonly cited as distinguishing novels from historiography. |
Letërsia krijuese është më zakonisht përdorur si term për të dalluar romanet nga historiografia. |
However this can be a problematic criterion. |
Megjithatë ky mund të jetë një kriter problematik |
Throughout the early modern period authors of historical narratives would often include inventions rooted in traditional beliefs in order to embellish a passage of text or add credibility to an opinion. |
Gjatë periudhës së hershme moderne autoret e prozës historike do të përfshinin shpesh krijime të bazuara në besimet tradicionale me qëllim për të zbukuruar një pjese të tekstit ose për t'i shtuar besueshmëri një opinioni. |
Historians would also invent and compose speeches for didactic purposes. |
Historianët gjithashtu do të krijonin dhe kompozonin fjalime për qëllime didaktike. |
Novels can, on the other hand, depict the social, political and personal realities of a place and period with clarity and detail not found in works of history. |
Romanet mund, nga ana tjetër, të përshkruajnë realitetet shoqërore, politike dhe personale të një vendi dhe periudhe me qartësi dhe detaje që nuk mund të gjenden në veprat e historisë. |
Literary prose |
Proza letrare |
While prose rather than verse became the standard of the modern novel, the ancestors of the modern European novel include verse epics in the Romance language of southern France, especially those by Chrétien de Troyes (late 12th century), and in Middle English (Geoffrey Chaucer's (c. 1343 – 1400) The Canterbury Tales). |
Ndërsa proza më shumë se poezia u bë standardi i romanit modern, paraardhësit e romanit modern evropian përfshijnë epika në vargje në gjuhën e romancës të Francës Jugore, veçanërisht në ato nga Chrétien de Troyes (në fundin e shekullit të 12të), dhe në anglishten e Mesjetës (të Geoffrey Chaucer (rreth 1343 - 1400) Përrallat e Canterbury-t). |
Even in the 19th century, fictional narratives in verse, such as Lord Byron's Don Juan (1824), Alexander Pushkin's Yevgeniy Onegin (1833), and Elizabeth Barrett Browning's Aurora Leigh (1856), competed with prose novels. |
Madje në shekullin e 19të, prozat letrare në vargje, si Don Zhuani i Lord Byronit (1824), Yevgeniy Onegin i Alexander Pushkin (1833), dhe Aurora Leigh e Barrett Browning (1856), konkuronin me romanet në prozë. |
Vikram Seth's The Golden Gate (1986), composed of 590 Onegin stanzas, is a more recent example of the verse novel |
Porta e Arte e Vikram Seth-it (1986), e kompozuar me 590 strofa të Oneginit, është një shembull më i vonshëm i romanit në vargje. |